Voorkom vergrijzing

Wat is vergrijzing?

De vergrijzing van hout is een natuurlijk proces dat ontstaat wanneer hout over een langere periode wordt blootgesteld aan de elementen. Het belangrijkste element is zonlicht: UV-straling zorgt ervoor dat hout “verbleekt”. De overige elementen, zoals regen en wind, zorgen er vervolgens voor dat microscopisch organisch materiaal uit de omgeving op het hout terecht komt. Deze “vervuiling” zorgt in combinatie met de verbleking door de zon voor de kenmerkende grijze kleur.

Vergrijzing vind dus niet plaats bij hout dat op zo’n manier verwerkt is, dat de elementen er geen vat op krijgen. Denk bijvoorbeeld aan een overkapping, waarbij de wand aan de binnenkant niet wordt blootgesteld aan zon, regen of wind. Deze wand zal zonder onderhoud zijn natuurlijke kleur behouden.

Bij een project waarbij hout deels wel en deels niet aan de elementen blootgesteld wordt, kan dit dus tot kleurverschillen leiden. Denk aan een gevel waarbij overstekken zorgen voor schaduwvlakken. De delen van de gevel in deze schaduwvlakken zullen niet of veel minder snel verkleuren, dan de delen die hier buiten vallen.

Is vergrijzing schadelijk voor hout?

Nee, de natuurlijke vergrijzing is niet schadelijk voor de kwaliteit of levensduur van hout. Ongeacht welke houtsoort. De natuurlijke verkleuring is een zeer oppervlakkig proces dat enkel het uiterlijk van het hout veranderd.

Hoe voorkom je vergrijzing?

Wordt het hout dat jij verwerkt hebt, blootgesteld aan zon, regen en wind? Dan zal het onherroepelijk gaan vergrijzen, indien je geen actie onderneemt. De enige manier om vergrijzing te voorkomen is door het hout te behandelen met een kleursysteem. Een kleursysteem is de verzamelnaam voor allerlei soorten verf, olie en beits.

Er zijn enorm veel verschillende kleursystemen beschikbaar. Het kan lastig zijn om uit alle opties het juiste middel te kiezen. Laat je bij de keuze voor een kleursysteem goed adviseren, door ons of een verfspecialist. Niet ieder kleursysteem is geschikt voor een verwerking in de buitenlucht.

Bij deze geven we wel graag alvast enkele algemene tips:

• Kies voor een kleursysteem met een pigment (kleur) of een UV-blocker. Zonder één van deze elementen zal het kleursysteem de vergrijzing niet tegen gaan.
• Let op het verschil tussen transparant en kleurloos. Een kleurloos systeem gaat de vergrijzing niet tegen. Een transparant systeem heeft een kleur (bijv. transparant bruin), maar zorgt ervoor dat de tekening van het hout zichtbaar blijft.
• Een kleursysteem heeft onderhoud nodig. Zonder onderhoud zal het kleursysteem degraderen, waarna het hout alsnog zal vergrijzen. Houdt er dus rekening mee dat je het hout ééns in de zoveel jaar van een nieuwe laag olie of beits moet voorzien.

Kun je vergrijzing ongedaan maken?

Ja, het is mogelijk om de vergrijzing van hout ongedaan te maken. Deze vergrijzing is immers maar een zeer oppervlakkig verschijnsel. Door vergrijsd hout op te schuren, zal de vergrijzing als sneeuw voor de zon verdwijnen en komt de oorspronkelijke kleur van het hout weer tevoorschijn.

Het kan zijn dat het schuren van het hout niet mogelijk is, door de toepassing of profielkeuze. Bij een gevelbekleding is het vaak niet praktisch en logisch om de volledige gevel te demonteren, zodat de planken geschuurd kunnen worden. In dergelijke gevallen kan het hout ook met een ontgrijzer behandeld worden. Dit is een houtreiniger, die de vergrijzing voor een deel verwijdert. We zeggen hier bewust “voor een deel”, want je moet er van uit gaan dat een ontgrijzer het hout niet volledig terug naar zijn originele staat kan brengen.